ประวัติมูลนิธิ

 

มูลนิธิช่วยการสาธารณสุขชุมชน
ในพระอุปถัมภ์ สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ
เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์ 

พ.ศ.2503  เริ่มจากแนวคิดของนายแพทย์เฉก ธนะสิริ ในระยะที่ดำรงตำแหน่งที่ปรึกษาทางการแพทย์และอนามัยของเทศบาลนครกรุงเทพฯ หลังพ้นตำแหน่งผู้อำนวยการสำนักอนามัย ได้ปรารภกับนายแพทย์อุดม เทียนจวง ผู้อำนวยการสำนักอนามัยคนต่อมา เกี่ยวกับอุปสรรคปัญหาในการดำเนินงาน ในช่วงเวลานั้น สำนักอนามัยกำลังพัฒนางานและขยายบริการสาธารณสุข ด้วยการสร้างศูนย์บริการสาธารณสุขให้กระจายทั่วพื้นที่กรุงเทพมหานคร แต่เกิดความไม่คล่องตัวในการทำงานเนื่องจากงบประมาณประจำปีซึ่งสำนักอนามัยได้รับจากทางราชการ เมื่อเทียบกับหน่วยงานในความรับผิดชอบนั้นไม่สมดุลกัน ทั้งยังมีอุปสรรคในการนำงบประมาณมาใช้  การอนุมัติและเบิกจ่ายงบประมาณเป็นไปด้วยความล่าช้า ไม่สามารถนำมาบริหารงานได้ครอบคลุมบริการและหน่วยงานในความรับผิดชอบรวมกว่า 100 แห่ง ทั้งศูนย์บริการสาธารณสุข สำนักงานผดุงครรภ์ สถานีอนามัย สถานรับเลี้ยงเด็กกลางวัน และงานบริการด้านการส่งเสริมสุขภาพ ควบคุมป้องกันโรค ฟื้นฟูสุขภาพและรักษาพยาบาล  รวมทั้งการช่วยเหลือค่ารักษาพยาบาลและสงเคราะห์ผู้มีรายได้น้อยในชุมชน ซึ่งไม่สามารถเบิกจ่ายกับทางราชการได้ เป็นอุปสรรคในการดำเนินงานของสำนักอนามัย  หากมีการจัดตั้งมูลนิธิจะสามารถสนับสนุนและแก้ไขปัญหาดังกล่าวได้ ประชาชนจะได้รับความสะดวก รวดเร็ว คลอบคลุมบริการที่มีคุณภาพ สอดคล้องกับความจำเป็นและความต้องการ แต่แนวความคิดดังกล่าวยังไม่บรรลุวัตถุประสงค์ เนื่องจากการจัดตั้งเป็นมูลนิธิจำเป็นต้องใช้งบประมาณ

พ.ศ.2522 แนวความคิดดังกล่าวเริ่มเป็นจริงขึ้น เมื่อนายแพทย์เฉก ธนะสิริ ได้มีโอกาสพบพูดคุยกับทันตแพทย์หญิงสมพงษ์ วิเทตยนตรกิจ ทายาทของนายแพทย์พระชาญวิธีเวทร์ (นายแพทย์แสง สุทธิพงษ์) อดีตหัวหน้ากองสาธารสุข เทศบาลนครกรุงเทพคนที่ 2 (ปัจจุบันคือ สำนักอนามัย กรุงเทพมหานคร) ซึ่งนายแพทย์เฉก ธนะสิริ เคยร่วมงานและคุ้นเคยกันมาก่อนตั้งแต่อดีต ทันตแพทย์หญิงสมพงษ์ วิเทตยนตรกิจ มีความศรัทธาและประสงค์จะบริจาคเงินเพื่อการกุศลให้เป็นอนุสรณ์แก่นายแพทย์พระชาญวิธีเวทร์ ซึ่งเป็นบิดา ในการนี้นายแพทย์เฉก ธนะสิริ จึงได้แนะนำให้ก่อตั้งเป็นมูลนิธิ เพื่อนำดอกผลมาเป็นค่าใช้จ่ายในการสนับสนุนบริการทางการแพทย์และสาธารณสุข เพื่อประชาชนผู้ยากไร้ในเขตกรุงเทพมหานครต่อไป โดยดำเนินการจดทะเบียนเป็น “มูลนิธิช่วยการสาธารณสุขชุมชน กรุงเทพมหานคร” เมื่อวันที่ 3 พฤศจิกายน 2522 ใช้หน่วยงานส่วนหนึ่งของสำนักอนามัยเป็นศูนย์กลางดำเนินการชั่วคราว

วัตถุประสงค์

เพื่อสนับสนุนและช่วยเหลือกิจกรรมการให้บริการประชาชนผู้รายได้น้อยและด้อยโอกาสที่มีปัญหาด้านสุขภาพอนามัย รวมทั้งส่งเสริมการดำเนินงานและเผยแพร่ความรู้ในกิจการด้านสาธารณสุข

กรรมการบริหารชุดแรก ประกอบด้วย ทายาทนายแพทย์พระชาญวิธีเวทร์ ผู้สนับสนุนทุนจัดตั้งมูลนิธิฯ 3 ท่าน คือ นายแพทย์ชาญวิทย์ สุทธิพงษ์ คุณหญิงวงศ์พรรณ สนิทวงศ์ ณ อยุธยา คุณสุพัทรา คุปตารักษ์ และข้าราชการสำนักอนามัย 2 ท่าน คือ นายแพทย์เฉก ธนะสิริ และนายแพทย์อุดม เทียนจวง ดำรงตำแหน่งในวาระ 4 ปี ดังนี้

1. นายแพทย์เฉก ธนะสิริ  ประธาน
2. นายแพทย์อุดม เทียนจวง  กรรมการ
3. นายแพทย์ชาญวิทย์ สุทธิพงษ์  กรรมการ
4. นางสุพัทรา คุปตารักษ์  กรรมการและเลขานุการ
5. คุณหญิงวงศ์พรรณ สนิทวงศ์ ณ อยุธยา  กรรมการและเหรัญญิก

พ.ศ.2525 กรรมการชุดแรกครบวาระ ประกอบกับมูลนิธิฯ เริ่มมีกิจกรรมเพิ่มมากขึ้น รายได้จากดอกผลของมูลนิธิฯ ไม่เพียงพอสำหรับค่าใช้จ่าย นพ.เฉก ธนะสิริ จึงได้เชิญคุณหญิงเทพิน วงศ์วิทยา เป็นประธานกรรมการมูลนิธิฯ คนต่อมา เนื่องจากเป็นผู้มีความสามารถ มีผลงานการกุศลมากมาย เป็นที่รู้จักกันดีในวงสังคมในนามนักจัดรายการโทรทัศน์การกุศลมือหนึ่ง เคยรับใช้ใกล้เบื้องพระยุคลบาท สมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี และสมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์ รวมทั้งเป็นผู้ที่นายแพทย์เฉก ธนะสิริ เคยร่วมงานและประทับใจในความสามารถ เห็นว่าจะสามารถนำมูลนิธิฯ ไปสู่ความเจริญก้าวหน้าและสามารถจัดบริการที่จะเอื้อประโยชน์ต่อประชาชนได้มากขึ้น

พ.ศ.2526 คุณหญิงเทพิน วงศ์วิทยา กราบทูลเชิญ สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์ ทรงพระกรุณารับมูลนิธิฯ ไว้ในพระอุปถัมภ์ และได้ตอบรับคำกราบทูลเชิญ เมื่อวันที่ 1 กุมภาพันธ์ 2526 ด้วยทรงพิจารณาเห็นว่ามูลนิธิฯ มีบทบาทสำคัญในการช่วยเหลือและดูแลสุขภาพอนามัยประชาชน โดยเฉพาะอย่างยิ่งเด็กเล็กในแหล่งเสื่อมโทรม ทรงห่วงใยในสวัสดิภาพของเด็กและครอบครัวชุมชนแออัด ทรงเอาพระทัยใส่และสนับสนุนกิจกรรมบริการด้านการแพทย์และสาธารณสุขทรงดำเนินตามรอยยุคลบาทสมเด็จพระบรมราชชนก และสมเด็จพระบรมราชชนนี ในการบำเพ็ญพระกรณียกิจอันเป็นประโยชน์ด้านการแพทย์ การสาธารณสุข การศึกษาและกิจกรรมที่จะก่อให้เกิดประโยชน์แก่ปวงชนชาวไทย

นอกจากนี้ คณะกรรมการมูลนิธิฯ ได้มีมติให้ปรับชื่อมูลนิธิฯ ให้เหมาะสม โดยตัดคำว่า “กรุงเทพมหานคร” ออก เพื่อให้มูลนิธิฯ สามารถดำเนินกิจกรรมได้กว้างขวางยิ่งขึ้น ไม่จำกัดเฉพาะเขตกรุงเทพมหานคร โดยเปลี่ยนเป็น “ มูลนิธิช่วยการสาธารณสุขชุมชน ในพระอุปถัมภ์ สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์” ชื่อย่อ ม.ส.ช. และมีชื่อภาษาอังกฤษว่า THE  FOUNDATION FOR COMMUNITY HEALTH UNDER THE PATRONAGE OF H.R.H. “PRINCESS GALYANIVADHANA KROM LUANG NARADHIWASRAJANAGARINDRA”

พ.ศ. 2542 ได้รับการประกาศกระทรวงการคลัง (ฉบับที่ 115) ลงวันที่ 31 สิงหาคม 2542 กำหนดให้มูลนิธิฯ เป็นองค์กรสาธารณกุศล ลำดับที่ 359 ได้รับการยกเว้นภาษีเงินได้และภาษีมูลค่าเพิ่ม

พ.ศ. 2543 มูลนิธิฯ มีที่ทำการสำนักงานถาวร ณ อาคารชั้น 5 ศูนย์บริการสาธารณสุข 41 คลองเตย เลขที่ 139 ถนนอาจณรงค์ แขวงคลองเตย เขตคลองเตย โดยความยินยอมของผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานคร (นายพิจิตร  รัตตกุล) โดยนางบรรณโศภิษฐ์ เมฆวิเชียร รองผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานคร เป็นผู้ลงนามอนุมัติ ให้ใช้สถานที่ ชั้น 5 ของศูนย์บริการสาธารณสุข 41 คลองเตย เป็นที่ตั้งสำนักงานมูลนิธิฯ ขณะนั้นนายแพทย์ขจิต ชูปัญญา เป็นที่ปรึกษาของผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานคร และเป็นเลขาธิการมูลนิธิช่วยการสาธารณสุขชุมชน แพทย์หญิงสุวณี รักธรรม เป็นผู้อำนวยการสำนักอนามัย ด้วยเหตุผลว่ามูลนิธิช่วยการสาธารณสุขชุมชนได้สนับสนุนการดำเนินงานสำนักอนามัย ในกิจกรรมชุมชนมาโดยตลอด จึงเห็นควรอนุญาตให้ใช้สถานที่อยู่ใกล้ชุมชนที่ใหญ่ที่สุดในเขตกรุงเทพมหานครเป็นที่ตั้งสำนักงาน

วันอังคารที่ 18 เมษายน 2543 ได้ทำพิธีเปิดที่ทำการมูลนิธิช่วยการสาธารณสุขชุมชน อย่างเป็นทางการโดยได้รับพระมหากรุณาธิคุณจาก สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์ เสด็จมาเป็นองค์ประธานในพิธีเปิด

พ.ศ. 2545 มีการเปลี่ยนแปลงประธานมูลนิธิฯ แทนคุณหญิงเทพิน วงศ์วิทยา ซึ่งถึงแก่กรรม โดยท่านผู้หญิงเพ็ญศรี วัชโรทัย รับตำแหน่งประธานมูลนิธิฯ ต่อมาจนครบวาระ 4 ปี

พ.ศ.2546 ครบวาระกรรมการบริหารชุดท่านผู้หญิงเพ็ญศรี วัชโรทัย เป็นประธานฯ มีการเลือกตั้งคณะกรรมการชุดใหม่ วาระ ละ 4 ปี โดยนายแพทย์ขจิต ชูปัญญา ได้รับการเลือกตั้งเป็นประธานต่อมาจนถึงปัจจุบัน           

พ.ศ.2547 ประกาศกระทรวงการคลัง กำหนดให้มูลนิธิช่วยการสาธารณสุขชุมชน เป็นองค์การสาธารณกุศล ตามพระราชบัญญัติภาษีสรรพสามิต พ.ศ. 2527 แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระราชบัญญัติภาษีสรรพสามิต (ฉบับที่ 2) พ.ศ.2534 ตั้งแต่วันออกประกาศ 9 กุมภาพันธ์ 2547 เป็นต้นไป